راه های درمان آفتاب سوختگی

علت آفتاب سوختگی

با آفتاب سوختگی دقیقا چه بلایی سر پوست می‌آید؟ آفتاب سوختگی در اثر قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) ایجاد می‌شود. اشعه ماوراء بنفش ممکن است از نور خورشید یا منابع مصنوعی مانند لامپ‌های آفتابی و تخت‌های برنزه باشد. UVA طول موج نوری است که می‌تواند به لایه‌های عمیق پوست نفوذ کند و در طول زمان منجر به آسیب پوست شود. UVB طول موج نوری است که سطحی‌تر به پوست نفوذ می‌کند و باعث آفتاب سوختگی می‌شود.

اشعه ماوراء بنفش به سلول‌های پوست آسیب می‌رساند. سیستم ایمنی با افزایش جریان خون در نواحی آسیب دیده واکنش نشان می‌دهد که باعث ایجاد پوست ملتهب معروف به آفتاب سوختگی می‌شود. در روزهای سرد یا ابری ممکن است دچار آفتاب سوختگی شوید. سطوحی مانند برف، ماسه و آب می‌توانند اشعه ماوراء بنفش را منعکس کرده و پوست را نیز بسوزانند.

روش های درمان آفتاب سوختگی

روش های پزشکی

آفتاب سوختگی یک پاسخ التهابی پوست به اشعه ماوراء بنفش (UV) بیش از حد است که منجر به علائمی مانند قرمزی، تورم، درد و در موارد شدید، تاول و پوسته پوسته شدن می‌شود. در موارد شدیدتر درمان دارویی برای کاهش ناراحتی نیاز است. در ادامه به رایج‌ترین راه های درمان آفتاب سوختگی اشاره می‌کنیم:

1. استفاده از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می‌توانند به کاهش درد و تورم مرتبط با آفتاب سوختگی کمک کنند.
2. برای آفتاب سوختگی‌های خفیف تا متوسط، استفاده از کرم هیدروکورتیزون 1 درصد می‌تواند به کاهش التهاب و ناراحتی  کمک کند.
3. استروئیدهای خوراکی: پزشک ممکن است استروئیدهای خوراکی مانند پردنیزون را برای کاهش التهاب در بدن و بهبود تجویز کند.
4. آنتی‌بیوتیک‌ها: آفتاب سوختگی‌های شدید که منجر به عفونت‌های پوستی می‌شوند ممکن است به آنتی‌بیوتیک نیاز داشته باشند.
5. در صورت ایجاد تاول، آنها را دستکاری نکنید، زیرا از پوست زیرین محافظت می‌کنند و از عفونت جلوگیری می‌کنند. تاول‌ها  را تمیز نگه دارید و در صورت لزوم به آرامی با گاز استریل بپوشانید.
6. از لوسیون‌ها یا ژل‌های حاوی آلوئه ورا استفاده کنید. باید چندین بار در روز استفاده کرد تا پوست هیدراته بماند.

درمان خانگی

برای کاهش ناراحتی ناشی از آفتاب سوختگی، می‌توان از راه های درمان آفتاب سوختگی در خانه استفاده کرد. چند روش موثر را در ادامه ذکر می‌کنیم:

• آلوئه ورا: یکی از موثرترین راه های درمان آفتاب سوختگی در خانه استفاده از آلوئه ورا است. آلوئه ورا به دلیل خواص تسکین دهنده آن به طور گسترده‌ای شناخته شده است. استفاده از ژل آلوئه ورا خالص به طور مستقیم روی پوست آفتاب سوخته می‌تواند به کاهش قرمزی و التهاب کمک کند و در عین حال باعث بهبودی شود. همچنین مرطوب‌کننده است که به بهبود آسیب‌های ناشی از نور خورشید کمک می‌کند.
• روغن نارگیل: روغن نارگیل حاوی اسیدهای چرب است که باعث آبرسانی و تسکین پوست می‌شود. باید به آرامی روی ناحیه آسیب دیده اعمال شود، اما توصیه می‌شود قبل از استفاده از آن، چند روز پس از آفتاب سوختگی صبر کنید. این کار به جلوگیری از به دام افتادن گرما در پوست کمک می‌کند، که در صورت استفاده زود هنگام می‌تواند علائم را بدتر کند.
• حمام بلغور جو دوسر: حمام بلغور جو دوسر می‌تواند خارش و سوزش ناشی از آفتاب سوختگی را به میزان قابل توجهی تسکین دهد. برای تهیه، یک تا دو فنجان جو دوسر کامل را به صورت پودر درآورده و در آب خنک حمام مخلوط کنید. حدود 15-20 دقیقه خیس کنید. بلغور جو دوسر دارای خواص ضد التهابی است که به تسکین پوست ملتهب کمک می‌کند.
• کمپرس خنک: استفاده از کمپرس خنک می‌تواند فورا گرمای پوست آفتاب سوخته را تسکین دهد. یک پارچه تمیز را در آب خنک خیس کنید و آن را به مدت 15 تا 20 دقیقه چندین بار در روز روی نواحی آسیب دیده بگذارید. این روش یکی از موثرترین راه های درمان آفتاب سوختگی است.
• خیار: خیار دارای خواص خنک‌کنندگی طبیعی است که می‌تواند ناراحتی ناشی از آفتاب سوختگی را کاهش دهد. قرار دادن برش‌های خیار سرد شده به طور مستقیم روی نواحی آسیب دیده یا مخلوط کردن آنها به صورت خمیری می‌تواند باعث تسکین قرمزی پوست شود.

همچنین بخوانید: بهترین کرم های ضد لک

• چای کیسه‌ای: استفاده از چای کیسه ‌ی خنک، به ویژه چای سیاه یا سبز، به دلیل وجود تانن‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در آن می‌تواند به تسکین علائم آفتاب سوختگی کمک کند. یک حوله را در چای دم کرده خیس کنید و روی پوست آسیب دیده بگذارید.
• چای بابونه: چای بابونه می‌تواند روحیه شما را آرام کند، اما می‌تواند پوست آفتاب سوخته شما را نیز تسکین دهد. چای را به طور معمول دم کنید و بگذارید خنک شود. وقتی آماده شد، یک پارچه را در آن خیس کنید و آن را روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید.
• لباس‌های گشاد بپوشید: یکی از راه های درمان آفتاب سوختگی که به ترمیم پوست کمک می‌کند استفاده از لباس‌های گشاد و نخی است. بهتر است لباسی بپوشید که به پوست شما نچسبد. پوست شما بزرگ‌ترین عضو بدن شماست، بنابراین بهتر است به آن فضایی برای تنفس بدهید.
• نوشیدن آب: آب زیاد بنوشید از آنجایی که پوست شما در حال مبارزه با آسیب‌های ناشی از اشعه‌های خورشید است، به رطوبتی نیاز دارد که در مدت زمان قرار گرفتن در معرض نور خورشید از دست داده است.

کرم های مناسب برای آفتاب سوختگی

آفتاب سوختگی می‌تواند ناراحت کننده و دردناک باشد، اما استفاده از راه های درمان آفتاب سوختگی  به ویژه کرم‌ها و پمادها می‌توانند به تسکین پوست و بهبودی کمک کنند. برای آفتاب سوختگی خفیف تا متوسط، کرم هیدروکورتیزون 1% را سه بار در روز به مدت سه روز روی ناحیه آسیب دیده بمالید. سعی کنید قبل از استفاده پماد را در یخچال نگهداری کنید تا خنک باشد.

از دیگر راه های درمان آفتاب سوختگی استفاده از کرم‌های حاوی آلوئه ورا است. این کرم‌ها به دلیل خواص خنک‌کنندگی و تسکین دهنده توصیه می‌شوند. مرطوب کننده‌ها حاوی سرامیدها و اسید هیالورونیک برای بازگرداندن سد پوست، برای ترمیم پوست آسیب دیده از نور خورشید مناسب است.

برای اطلاعات بیشتر: بهترین آبرسان پوست

از چه نوع دستگاهی برای رفع آفتاب سوختگی استفاده می‌شود؟

لیزر درمانی یکی دیگر از راه های درمان آفتاب سوختگی است. انواع مختلفی از لیزر درمانی برای آسیب‌های ناشی از نور خورشید وجود دارد، اکثر آنها با برداشتن لایه‌های بالایی پوست (معمولا آسیب‌دیده‌ترین لایه‌ها) عمل می‌کنند تا سلول‌های پوستی جدیدتر و جوان‌تر در زیر آن نمایان شوند. انواع متداول لیزرهای مورد استفاده برای راه های درمان آفتاب سوختگی عبارتند از:

1. لیزرهای فرسایشی: لیزر فرسایشی با برداشتن لایه بالایی پوست برای رفع علائم رایج آسیب ناشی از نور خورشید عمل می‌کند مانند لیزر CO₂ فرکشنال و لیزرهای پروفشنال
2. درمان‌های لیزری غیر سایشی: این نوع لیزرها برای درمان بافت زیرین پوست به لایه بیرونی پوست نفوذ می‌کنند. این لیزرها می‌تواند بدن را برای تولید کلاژن بیشتر تحریک کند. نمونه‌هایی از این نوع لیزرها شامل توری فرکشنال (Halo، Moxi، Picosure) و درمان با نور پالسی شدید (IPL) (Pico و Q-Switched) است.

نکته: در نهایت، لیزر درمانی مناسب برای شما به میزان آسیب خورشید و نتایج دلخواه شما بستگی دارد.

سوالات متداول

1. چه زمانی برای آفتاب سوختگی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر تاول شدید در قسمت زیادی از بدن خود دارید، تب و لرز دارید، یا اگر احساس ضعف یا گیجی می‌کنید، به پزشک مراجعه کنید.

2. برای جلوگیری از آفتاب سوختگی چه باید کرد؟

در تابستان از کرم ضد آفتاب با SPF حداقل 30 استفاده کنید (هر دو ساعت یک بار تمدید کنید) و لباس‌های مناسب در برابر آفتاب، کلاه لبه‌دار، لباس‌هایی با رنگ‌های روشن بپوشید. در ساعات اوج گرما سعی کنید در خانه بمانید.

3. آفتاب سوختگی چقدر شایع است؟

آفتاب سوختگی به خصوص در جوانان بسیار شایع است. سالانه بین 50 تا 75 درصد از کودکان زیر 18 سال دچار آفتاب سوختگی می‌شوند.

4. چرا پوست شما بعد از آفتاب سوختگی پوسته پوسته می‌شود؟

پوست شما ممکن است چند روز پس از سوختگی اولیه شروع به پوسته پوسته شدن کند. این بدان معناست که بدن شما در تلاش است تا از شر سلول‌های آسیب دیده خلاص شود.

برای اطلاعات بیشتر: بهترین روش کلاژن سازی پوست صورت

کلام پایانی

در این مطلب ما به مهمترین راه های درمان آفتاب سوختگی اشاره کردیم. به یاد داشته باشید که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. بنابراین برای پیشگیری از آفتاب سوختگی بهتر است از ضدآفتاب استفاده کنید. ضد آفتاب خود را هر دو ساعت یکبار تمدید کنید تا تاثیر آن از بین نرود.

استفاده از لباس مناسب، کلاه و عینک آفتابی برای محافظت از پوست و چشم ضروری است. در صورت آفتاب سوختگی اولین راه‌حل خنک کردن محل با کمپرس سرد است. در صورت مشاهده تاول و عفونت‌های پوستی در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید تا بهترین درمان را برای قسمت‌های آسیب دیده تجویز کنند.